بیست و سوم رمضان

روز بيست و سوم‏

اللَّهُمَّ اغْسِلْنِي فِيهِ مِنَ الذُّنُوبِ وَ طَهِّرْنِي فِيهِ مِنَ الْعُيُوبِ‏

اى خدا در اين روز مرا از گناهان پاكيزه گردان و از هر عيب و نقص پاك ساز

وَ امْتَحِنْ قَلْبِي فِيهِ بِتَقْوَى الْقُلُوبِ يَا مُقِيلَ عَثَرَاتِ الْمُذْنِبِينَ‏

و دلم در آزمايش رتبه دلهاى اهل تقوى بخش اى پذيرنده عذر لغزشهاى گناهكاران.

*********

دعاى شب بيست و چهارم‏

يَا فَالِقَ الْإِصْبَاحِ وَ جَاعِلَ اللَّيْلِ سَكَناً وَ الشَّمْسِ وَ الْقَمَرِ حُسْبَاناً يَا عَزِيزُ يَا عَلِيمُ‏

اى آنكه صبح را گريبان شكافتى و شام را براى سكونت و آرامش خلقان مقرر داشتى و خورشيد و ماه را به حسابى منظم گرد عالم به گردش آوردى اى با عزت و اقتدار اى دانا

يَا ذَا الْمَنِّ وَ الطَّوْلِ وَ الْقُوَّةِ وَ الْحَوْلِ وَ الْفَضْلِ وَ الْإِنْعَامِ وَ الْجَلاَلِ وَ الْإِكْرَامِ‏

اى صاحب نعمت و احسان و قدرت بى‏پايان و فضل و انعام و جلال و بزرگوارى

يَا اللَّهُ يَا رَحْمَانُ يَا اللَّهُ يَا فَرْدُ يَا وِتْرُ يَا اللَّهُ يَا ظَاهِرُ يَا بَاطِنُ يَا حَيُ‏

اى خدا اى مهربان اى خدا اى يكتاى بى‏همتا اى خدا اى پيدا اى پنهان اى زنده ابد

لاَ إِلَهَ إِلاَّ أَنْتَ لَكَ الْأَسْمَاءُ الْحُسْنَى وَ الْأَمْثَالُ الْعُلْيَا وَ الْكِبْرِيَاءُ وَ الْآلاَءُ

كه جز تو خدا در ملك وجود نيست اسماء نيكو مخصوص توست و نشانهاى مقام بلند و بزرگى و هر انعام و احسان به تو اختصاص دارد

أَسْأَلُكَ أَنْ تُصَلِّيَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ أَنْ تَجْعَلَ اسْمِي فِي هَذِهِ اللَّيْلَةِ فِي السُّعَدَاءِ

از تو درخواست مى‏كنم كه بر محمد و آلش درود فرستى و نام مرا در اين شب در صف اهل سعادت ثبت فرمايى

وَ رُوحِي مَعَ الشُّهَدَاءِ وَ إِحْسَانِي فِي عِلِّيِّينَ وَ إِسَاءَتِي مَغْفُورَةً

و روح مرا با شهيدان محشور سازى و طاعتم را در مقام عليين رسانى و از اعمال زشتم درگذرى

وَ أَنْ تَهَبَ لِي يَقِيناً تُبَاشِرُ بِهِ قَلْبِي وَ إِيمَاناً يَذْهَبُ بِالشَّكِّ عَنِّي وَ رِضًى بِمَا قَسَمْتَ لِي‏

و مقام يقينى كه هرگز از قلبم جدا نشود و ايمانى كه هر شكى را از من دور سازد به من عطا كنى و به هر چه نصيبم فرموده‏اى راضى و خشنودم سازى

وَ آتِنَا فِي الدُّنْيَا حَسَنَةً وَ فِي الْآخِرَةِ حَسَنَةً وَ قِنَا عَذَابَ النَّارِ الْحَرِيقِ‏

و ما را در دنيا هر چه نيكوست و در آخرت هر چه نيكوست عطا فرمايى و از آتش سوزان دوزخ نگاهدارى

وَ ارْزُقْنِي فِيهَا ذِكْرَكَ وَ شُكْرَكَ وَ الرَّغْبَةَ إِلَيْكَ‏

و در اين ماه مرا ذكر و شكر و شوق لقاى خود

وَ الْإِنَابَةَ وَ التَّوْبَةَ وَ التَّوْفِيقَ لِمَا وَفَّقْتَ لَهُ مُحَمَّداً وَ آلَ مُحَمَّدٍ صَلَوَاتُكَ عَلَيْهِ وَ عَلَيْهِمْ‏

و توبه و انابه به درگاهت نصيب گردانى و آنچه محمد و آل محمد عليهم السلام توفيق عطا فرمودى مرا موفق سازى.

*********

شيخ كلينى در كافى از حضرت صادق عليه السلام روايت كرده كه فرمود مى‏گويى در دهه آخر ماه رمضان در هر شب‏

أَعُوذُ بِجَلاَلِ وَجْهِكَ الْكَرِيمِ أَنْ يَنْقَضِيَ عَنِّي شَهْرُ رَمَضَانَ‏

پناه مى‏برم به جلال وجه كريمت كه بگذرد از من ماه رمضان

أَوْ يَطْلُعَ الْفَجْرُ مِنْ لَيْلَتِي هَذِهِ وَ لَكَ قِبَلِي ذَنْبٌ أَوْ تَبِعَةٌ تُعَذِّبُنِي عَلَيْهِ‏

يا برآيد سپيده دم از اين شب بر من و من در پيشگاه تو بر خود گناه يا پيگردى داشته باشم كه مرا بر آن عذاب فرمايى.

*********

و اعتكاف در اين دهه مستحب است و فضيلت بسيار دارد و افضل اوقات اعتكاف است و روايت شده كه مقابل دو حج و دو عمره است و كان رسول الله صلى الله عليه و آله إذا كان العشر الأواخر اعتكف في المسجد و ضربت له قبة من شعر و شمر الميزر و طوى فراشه‏

*********

و كفعمى در حاشيه بلد الامين نقل كرده كه حضرت صادق عليه السلام در هر شب از دهه آخر بعد از فرايض و نوافل مى‏خواند

اللَّهُمَّ أَدِّ عَنَّا حَقَّ مَا مَضَى مِنْ شَهْرِ رَمَضَانَ وَ اغْفِرْ لَنَا تَقْصِيرَنَا فِيهِ وَ تَسَلَّمْهُ مِنَّا مَقْبُولاً

بار خدايا ادا كن از بهر ما حق آنچه گذشته از ماه‏رمضان و بيامرز تقصير ما را در آن و بگير آن را از ما پذيرفته و مقبول

وَ لاَ تُؤَاخِذْنَا بِإِسْرَافِنَا عَلَى أَنْفُسِنَا وَ اجْعَلْنَا مِنَ الْمَرْحُومِينَ وَ لاَ تَجْعَلْنَا مِنَ الْمَحْرُومِينَ‏

و مؤاخذه مكن ما را به اسراف ما بر نفسهامان و ما را از رحمت شدگان مقرر فرما و ما را از محرومان مگردان.

و فرمود هر كه بگويد اين را بيامرزد حق تعالى تقصيرى كه از او سر زده در ايام گذشته از ماه رمضان و نگه دارد او را از معاصى در بقيه ماه‏

*********

سيد بن طاوس در اقبال از ابن ابى عمير از مرازم نقل كرده كه حضرت صادق عليه السلام در هر شب از دهه آخر مى‏خواند

اللَّهُمَّ إِنَّكَ قُلْتَ فِي كِتَابِكَ الْمُنْزَلِ شَهْرُ رَمَضَانَ الَّذِي أُنْزِلَ فِيهِ الْقُرْءَانُ هُدًى لِلنَّاسِ وَ بَيِّنَاتٍ مِنَ الْهُدَى وَ الْفُرْقَانِ‏

اى خدا تو كه در كتاب آسمانى خود فرمودى ماه رمضان ماهى است كه قرآن براى هدايت مردم و حجت و برهان و فرق ميان حق و باطل نازل گرديد

فَعَظَّمْتَ حُرْمَةَ شَهْرِ رَمَضَانَ بِمَا أَنْزَلْتَ فِيهِ مِنَ الْقُرْآنِ وَ خَصَصْتَهُ بِلَيْلَةِ الْقَدْرِ وَ جَعَلْتَهَا خَيْراً مِنْ أَلْفِ شَهْرٍ

پس احترام اين ماه را بواسطه نزول قرآن به عظمتت ياد كردى و شب قدر را به آن مخصوص فرمودى و مقام آن شب را بهتر از هزار ماه قرار دادى

اللَّهُمَّ وَ هَذِهِ أَيَّامُ شَهْرِ رَمَضَانَ قَدِ انْقَضَتْ وَ لَيَالِيهِ قَدْ تَصَرَّمَتْ‏

اى خدا اينك روزهاى ماه رمضان منقضى مى‏شود و شبهاى آن در مى‏گذرد

وَ قَدْ صِرْتُ يَا إِلَهِي مِنْهُ إِلَى مَا أَنْتَ أَعْلَمُ بِهِ مِنِّي وَ أَحْصَى لِعَدَدِهِ مِنَ الْخَلْقِ أَجْمَعِينَ‏

و حال مرا چگونه در اين ماه گذشت تو بهتر از من مى‏دانى و به شمار اعمالم از همه خلق آگاه ترى

فَأَسْأَلُكَ بِمَا سَأَلَكَ بِهِ مَلاَئِكَتُكَ الْمُقَرَّبُونَ وَ أَنْبِيَاؤُكَ الْمُرْسَلُونَ وَ عِبَادُكَ الصَّالِحُونَ‏

پس من از تو درخواست مى‏كنم به آنچه ملائكه مقرب و پيمبران مرسل و بندگان شايسته تو از تو درخواست كردند

أَنْ تُصَلِّيَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ أَنْ تَفُكَّ رَقَبَتِي مِنَ النَّارِ وَ تُدْخِلَنِي الْجَنَّةَ بِرَحْمَتِكَ‏

كه بر محمد و آل محمد رحمت فرستى و مرا هم گردن از زنجير آتش دوزخ برهان و به بهشت رحمتت به كرم داخل گردان

وَ أَنْ تَتَفَضَّلَ عَلَيَّ بِعَفْوِكَ وَ كَرَمِكَ وَ تَتَقَبَّلَ تَقَرُّبِي وَ تَسْتَجِيبَ دُعَائِي‏

و بر من به عفو و كرمت تفضل فرما و تقرب و توسلم را به درگاهت بپذير و دعايم را مستجاب كن

وَ تَمُنَّ عَلَيَّ (إِلَيَّ) بِالْأَمْنِ يَوْمَ الْخَوْفِ مِنْ كُلِّ هَوْلٍ أَعْدَدْتَهُ لِيَوْمِ الْقِيَامَةِ

و در آن روز سخت بر خوف‏و هراس قيامت مرا از هول وحشت كه در آن روز سخت بر بدكاران مهيا ساخته‏اى منت گذار و ايمن گردان

إِلَهِي وَ أَعُوذُ بِوَجْهِكَ الْكَرِيمِ وَ بِجَلاَلِكَ الْعَظِيمِ أَنْ يَنْقَضِيَ أَيَّامُ شَهْرِ رَمَضَانَ وَ لَيَالِيهِ‏

و من به ذات بزرگوارت و به جلال عظمتت پناه مى‏برم كه روز و شبهاى ماه مبارك بگذرد

وَ لَكَ قِبَلِي تَبِعَةٌ أَوْ ذَنْبٌ تُؤَاخِذُنِي بِهِ أَوْ خَطِيئَةٌ تُرِيدُ أَنْ تَقْتَصَّهَا مِنِّي لَمْ تَغْفِرْهَا لِي‏

و هنوز بر من از عصيانت جرم و گناهى باقى باشد كه مرا به آن گناه مؤاخذه كنى يا خطايى كرده باشم كه نبخشى و خواهى كه از من انتقام آن كشى

سَيِّدِي سَيِّدِي سَيِّدِي أَسْأَلُكَ يَا لاَ إِلَهَ إِلاَّ أَنْتَ إِذْ لاَ إِلَهَ إِلاَّ أَنْتَ‏

اى سيد و مولاى من اى آقاى من از تو اى خدايى كه جز تو در عالم هستى خدايى نيست

إِنْ كُنْتَ رَضِيتَ عَنِّي فِي هَذَا الشَّهْرِ فَازْدَدْ عَنِّي رِضًا وَ إِنْ لَمْ تَكُنْ رَضِيتَ عَنِّي فَمِنَ الْآنَ فَارْضَ عَنِّي‏

مسئلت مى‏كنم به حق اينكه يگانه و بى‏شريكى كه اگر در اين ماه از من راضى شده‏اى بر رضا و خوشنوديت بيفزا و اگر تا حال از من راضى نشده‏اى پس همين ساعت از من راضى شو

يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ يَا اللَّهُ يَا أَحَدُ يَا صَمَدُ

اى مهربانترين مهربانان عالم اى خدا اى ذات يكتا اى غنى بالذات

يَا مَنْ لَمْ يَلِدْ وَ لَمْ يُولَدْ وَ لَمْ يَكُنْ لَهُ كُفُواً أَحَدٌ

اى آنكه نه فرزند كسى و نه كس فرزند تو و نه مثل و مانند توست.

و بسيار بگو

يَا مُلَيِّنَ الْحَدِيدِ لِدَاوُدَ عَلَيْهِ السَّلاَمُ يَا كَاشِفَ الضُّرِّ وَ الْكُرَبِ الْعِظَامِ عَنْ أَيُّوبَ عَلَيْهِ السَّلاَمُ‏

اى خدايى كه آهن را به دست داود عليه السلام نرم كردى اى آنكه درد و رنجهاى عظيم را از ايوب عليه السلام برطرف كردى

أَيْ مُفَرِّجَ هَمِّ يَعْقُوبَ عَلَيْهِ السَّلاَمُ أَيْ مُنَفِّسَ غَمِّ يُوسُفَ عَلَيْهِ السَّلاَمُ‏

اى نشاط بخش دل اندوهناك يعقوب عليه السلام اى شاد كن خاطر غمگين يوسف عليه السلام

صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ كَمَا أَنْتَ أَهْلُهُ أَنْ تُصَلِّيَ عَلَيْهِمْ أَجْمَعِينَ‏

بر محمد و آلش جميعا رحمت فرست بدان رحمت كه شايسته اعطاى توست

وَ افْعَلْ بِي مَا أَنْتَ أَهْلُهُ وَ لاَ تَفْعَلْ بِي مَا أَنَا أَهْلُهُ‏